تصور کنید سال 2050 است. در جهان، از هر چهار نفر، یک نفر بالای 60 سال سن دارد. سه برابر تعداد افراد سالمند در سال 2010. با وجود این تعداد شهروند سالمند در کمتر از 30 سال آینده، آیا کشورها آماده پاسخگویی کامل به نیازهای این افراد هستند تا سالمندی باکیفیتی را تجربه کنند؟

سالهای 2020-2030 توسط سازمان ملل متحد به عنوان دهه سالمندی سالم اعلام شده است و تکمیل کننده برنامه بین‌المللی اقدام برای سالمندی مادرید (MIPAA) است که در بیستمین سالگرد خود، دولت‌هایی را در سطح جهان گردهم آورد تا پیشرفت های بدست آمده را مرور کرده، و برنامه ریزی بهتری برای چالش‌های پیش رو داشته باشد.

اتین کروگ، مدیر بخش اجتماعی این برنامه گفت: ما باید نحوه تفکر خود را در مورد سالمندی تغییر بدهیم. زیرا جمعیت در سراسر جهان در حال پیر شدن است. مردم در حال حاضر به طور متوسط ۲۰ سال بیشتر از ۵۰ سال پیش زندگی می‌کنند و فرصت هایی که این سال ها فراهم می‌کند به شدت به پیری سالم وابسته است نه صرفا عدم وجود بیماری. سالمندی سالم یعنی ایجاد محیط ها و فرصت ها و سیاست هایی که ما را قادر می سازد تا با افزایش سن آنچه را که برایمان ارزش است حفظ کنیم.

نام‌گذاری یک دهه با عنوان «دهۀ سالمندی سالم» توسط سازمان ملل متحد، کوششی برای جلب مشارکت جهانی برای بهبود زندگی سالمندان و خانواده‌هایشان است. سازمان ملل متحد در وب سایت رسمی خود اعلام کرده است که جمعیت جهان با سرعتی بیش از گذشته در حال پیر شدن است و این تغییر جمعیتی تقریبا بر همۀ جنبه‌های جوامع و کشورها تاثیر خواهد گذاشت.

هدف سازمان ملل متحد از تعیین یک دهه برای موضوع سالمندی سالم

بالغ بر یک میلیارد نفر از جمعیت جهان بیش از ۶۰ سال دارند و بیشتر این افراد در کشورهایی با سطح درآمد پایین یا متوسط زندگی می‌کنند. بسیاری از این افراد به منابع مورد نیاز برای زندگی آبرومندانه دسترسی ندارند و بسیاری دیگر از سالمندان با موانع متعددی مواجهند که آنان را از مشارکت اجتماعی باز می‌دارد. هدف سازمان ملل متحد از تعیین یک دهه برای موضوع سالمندی سالم، تقویت سالمندی سالم و بهبود زندگی سالمندان، خانواده‌ها و جوامعشان است. برای تحقق این هدف، چهار حوزه مورد توجه قرار می گیرد.

1) محیط دوست‌دار سالمند

علاوه بر ویژگی‌های فردی، محیط پیرامونی و اجتماعی نیز در سلامت جسمی و روانی انسان، در طول زندگی اش به‌ویژه در دوران سالمندی نقش مهمی بازی می‌کند. محیط‌ تعیین‌کننده‌ مهم پیری سالم بوده و تأثیرات زیادی بر تجربه سالمندی می گذارد.
با درک نیازها، تعیین اولویت‌ها، برنامه‌ریزی و اجرای آن‌ها و با بهره‌گیری از فناوری، می‌توان محیط‌های دوست دار سالمند را ایجاد کرد. سرمایه‌گذاری در محیط‌های شهری سازگار با سن، افراد سالمند را با طیف گسترده ای از ظرفیت‌ها قادر می‌سازد تا با خیال راحت در جایی که می‌خواهند باشند محافظت شوند و در فعالیت های اجتماعی مشارکت داشته باشند.

سازمان ملل متحد، برای ایجاد محیط‌های دوست‌دار سالمند، بر روی ایجاد شبکه‌ جهانی از شهرها و جوامع دوست‌دار سالمند و ظرفیت‌سازی از طریق تمرین رفتارهای دوست‌دار سالمند متمرکز خواهد شد.

2) مقابله با تبعیض‌های سنی

وجود تبعیض‌های سنی، پیامدهای منفی متعددی بر سلامتی و بهزیستی افراد سالمند دارد. تبعیض‌های سنی، سالمندان را به حاشیه می راند. دسترسی آنها به خدمات بهداشتی و درمانی را کاهش می دهد. قدردانی و استفاده از سرمایه انسانی و اجتماعی جمعیت های سالمند را محدود می کند. تبعیض های سنی، زمانی که با سایر اشکال تبعیض تلاقی می کند، می تواند به ویژه برای زنان سالمند و افراد سالمند دارای معلولیت، مشکلات دو چندانی ایجاد کند.

سازمان بهداشت جهانی با پشتیبانی 194 عضو خود، در حال کار بر روی نهضتی جهانی جهت مبارزه با تبعیض سنی برای ساختن دنیایی برای همۀ گروه‌های سنی است. این سازمان برای این کار در پی ایجاد همگرایی جهانی و بالابردن آگاهی عمومی است.

3) مراقبت‌های یکپارچه

سالمندان نیازمند دسترسی عادلانه و باکیفیت به خدمات بهداشتی، درمانی، توان‌بخشی و مراقبت‌های ضروری سال‌های پایانی عمر هستند. بایستی اطمینان حاصل شود که استفاده از این خدمات، کسی را از نظر مالی دچار مشکل نخواهد کرد.

4)مراقبت بلندمدت

کاهش قابل توجه قابلیت ها و توانایی های جسمی و ذهنی سالمندان می تواند توانایی آن ها را برای مراقبت از خود محدود کند.

بنابراین دسترسی به مراقبت های بلندمدت و با کیفیت برای سالمندانی که نمی توانند بدون مراقبت و حمایت دیگران زندگی کنند، ضروری است.

زیرا بتوانند توانایی‌های عملکردی خود را حفظ کنند، از حقوق اولیه انسانی بهره‌مند شوند و باعزت زندگی کنند.

برنامه دهه سالمندی سالمِ سازمان ملل، برای دستیابی به اهدافِ تعریف‌شده خود، نیازمند پاسخ دولت‌ها و تک‌تک افراد جوامع است و در تلاش است تا با گرد هم آوردن افراد و نهادهای فعال در این حوزه، از کسانی که به‌دنبال ارتقای کیفیت زندگی افراد سالمند در خانواده‌ها و جوامعشان هستند حمایت کند.